یکی دیگر از روش های تکثیر غیر جنسی گیاهان ، روش خوابانیدن شاخه است . در این روش ، بخشی از شاخه یا ساقه درخت را در حالی که به گیاه مادری متصل است ، با خاک می پوشانند . پس از مدتی روی آن قسمت ریشه های نابجایی ایجاد میشود سپس ارتباط میان قسمت ریشه دار و بقیه گیاه را قطع می کنند و گیاه جدید به طور کامل جدا و در جای دیگری کشت می شود . به طور کلی این روش از دو راه انجام میگیرد :
الف) خوابانیدن زمینی
ب) خوابانیدن هوایی
در روش خوابانیدن زمینی ، شاخه درخت را خم می کنند و در زیر خاک قرار می دهند و در روش هوایی قسمتی از شاخه تولید ریشه می کند و از درخت مادری جدا می شود ، با خاک می پوشانند . روش خواباندیدن زمینی اغلب برای درختانی مناسب است که شاخه های نرم و آویزان قابل انعطاف دارد ؛ یعنی خم کردن شاخه موجب شکستن آنها نمی شود . خوابانیدن هوایی، روش بسیار متدوالی است که برای تکثیر درختانی با شاخه های شکننده یا عمودی و راست کاربرد دارد . مزیتی که روش خوابانیدن هوایی دارد این است که ؛ می توان بخشی از عملیات شکل دهی را حتی قبل از جدا کردن گیاه جدید از پایه مادری اجرا کرد .
مراحل انجام عمل خوابانیدن شاخه
الف)روش خوابانیدن زمینی این روش در اغلب نهال کاری های اطراف تهران ، مانند دماوند که یکی از مراکز تولید پایه های کوتاه کننده مالینگ است ، انجام می شود . برای این کار باید به شرح ذیل و مطابق شکل عمل شود :
– شاخه بلند و نرمی از درخت را که نزدیک تر به زمین قرار گرفته است خم کرده ، یک میخ یا دوشاخه U شکل را طوری از بالای آن در زمین نصب می کنند که شاخه را در تماس با خاک یا کمپوست در زمین نگهدارد .
– هرگونه برگ موجود روی آن قسمت از شاخه را که در زیر خاک خواهد ماند ، با قیچی یا ناخن و جز این از شاخه جدا می شود . برای اینکه شاخه در محل تماس با خاک زودتر و آسان تر ریشه دهد ، در آن ناحیه از شاخه ، خراشی بر روی پوست شاخه می زنند و یا بخش کوچکی از پوست را بر می دارند .
– روی شاخه ، در محلی که با زمین تماس دارد ، مقداری خاک ریخته شود .
– انتهای شاخه را باید در خارج از زمین نگه داشت و برای اینکه رو به بالا قرار گیرد ، آن را به یک قیم می بندند . اگر طول شاخه زیاد باشد ، می توان به جای یک بار خم کردن ، شاخه باتوجه به اندازه طول آن دو یا سه بار ، به شکل مارپیچ ، خم کرده و از زیر خاک رد کرد و در آخر انتهای آن را در خارج از خاک با نخ به قیم بست . روش اول را خوابانیدن ساده و روش دوم را خوابانیدن مرکب می نامند (شکل 35-2 و 36-2) .
– خاک محل خوابانیدند شاخه را باید با آبیاری به طور دائم مرطوب نگه داشت . میزان و دفعات آبیاری ، به نوع خاک و آب و هوای منطقه بستگی دارد .
برای خواندن ادامه مطلب آموزش خوابانیدن کلیک کنید.
پنج‌شنبه 28 مرداد 1400 ساعت 12:08
