همه چبز درباره گیاه شبت (شوید)

 ​

نام علمی:

. Anethum graveolens L

تیره:

Apiaceae

گیاهشناسی

شبت گیاهی یک ساله ، علفی و معطر است. منشا آن نواحی شرق مدیترانه گزارش شده است. این گیاه در غرب آسیا ، ایران ، هند و قفقاز می روید. سه گونه متعلق به جنس آنتوم شناخته شده آن عبارتنداز : گراویولانس ، کریزیوم و اینولوکراتوم. محققان معتقدند که مهمترین گونه متعلق به جنس شبت گراویولانس است که عمدتا در هندوستان کست می شود. گونه دیگر آنتوم سوآ نام دارد. که در هندوستان می روید و از نظر تیپ شیمیایی (مواد و ترکیبات موجود در اسانس) با گونه های فوق الذکر کاملا متفاوت است.

شبت دارای ریشه ای مخروطی ، نازک و کم انشعاب است. طول ریشه متغییر و بین 10 تا 30 سانتی متر می باشد. ساقه مستقیم ، استوانه ای شکل، بدون کرک و دارای خطوط طولی است. ارتفاع آن متفاوت و بستگی به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه دارد و بین 40 تا 180 سانتی متر است. ساقه دارای انشعابهای کم و بیش زیادی است. برگها کوچک، نازک و نخی شکل و دارای سه بریدگی عمیق است که به طور متناوب بر روی ساقه قرار می گیرند. گلها کوچک، دو جنسی، و رنگ آنها زرد است و در انتهای ساقه های اصلی و فرعی در چترهای مرکب به قطر 15 تا 20 سانتی متر پدیدار می شوند. میوه فندقه، تخم مرغی شکل، پنج تا شش میلی متر طول، سه تا چهار میلی متر پهنا و 5/0 تا 1 میلی متر ضخامت دارد. رنگ میوه قهوه ای تیره است.

در ناحیه تحتانی میوه چهار و در قسمت فوقانی آن دو حجره اسانس وجود دارد. وزن هزار دانه آن یک تا دو گرم است.

تمام پیکر رویشی گیاه محتوی اسانس است. مقدار آن در اندامهای مختلف متفاوت می باشد. به طوری که در پیکر رویشی مقدار اسانس بین 8/0 تا 6/1 درصد است. بذرهای کاملا رسیده بیشترین مقدار اسانس را دارا می باشند و مقدار آن بین دو تا پنج درصد گزارش شده است. مقدار اسانس در ساقه این گیاه بسیار کم و بین 1/0 تا 5/0 درصد است.

مهمترین ترکیبات اسانس پیکر رویشی عبارتند از : “د – کارون” (25 تا 35 درصد) و “د – آلفا – فلاندرن” (15 تا 25 درصد).

مهمترین ترکیبات اسانس حاصل از بذرهای کاملا رسیده عبارتند از :”د- کارون” (40 تا 60 درصد) و” لیمونن” (20 تا 28 درصد). از ترکیبات دیگر اسانس شبت (اعم از اسانس پیکر رویشی و یا بذر)”دی هیدرو کارون” ، “آلفا پینن” ، “ترپینن” و تعدادی دیگر از ترپنوئیدها را می توان نام برد.

دوره رویشی گیاه شبت کوتاه است. از بدو رویش بذر تا رسیدن میوه ها مدت زمانی برابر 100 تا 120 روز به طول می انجامد. چنانچه بذرهای کاملا رسیده در مکانی مناسبی نگهداری شوند دو الی سه سال از قوه رویشی مناسبی برخوردار خواهند بود.

درجه حرارت مناسب برای رویش بذر 8 تا 10 درجه سانتی گراد است. بذرها در فضای آزاد 10 تا 17 روز پس از کاشت سبز می شوند.

از بدو رویش بذر تا ساقه دهی 35 تا 40 روز به طول می انجامد. گلدهی به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد و معمولا از بدو رویش تا گلدهی 50 تا 70 روز به طول می انجامد.

هوای سرد و بارانی ذر مرحله گلدهی برای گیاه مناسب نیست. زیرا سرما سبب سرمازدگی و بارندگی سبب عدم تلقیح گلها می شود و به طور قابل توجهی از عملکرد میوه کاسته می گردد.

ابتدا میوه های نواحی میانی چترهای اصلی، سپس میوه های سایر قسمتهای چتر می رسند. از ابتدای گلدهی تا تشکیل میوه، 40 تا 45 روز به طول می انجامد.

میوه ها همزمان نمی رسند و پس از رسیدن با کوچکترین ضربه یا وزش باد ریزش می کنند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

همه چیز درباره گیاه سنبل ختایی

 ​

نام علمی:

. Angelica archangelica L

تیره:

Apiaceae

گیاهشناسی

سنبل ختایی (با آنجلیکا افیسینالیس نیز هم نام است) گیاهی دو ساله (به ندرت سه ساله) است. این گیاه در گروئلند ، ایسلند ، سیبری ، در اماکن مرطوب شمال و مرکز اروپا و در مناطق مرتفع (700 تا 1700 متری از سطح دریا) به صورت خودرو می روید.

سنبل ختایی دارای ریشه ای مخروطی شکل و رنگ آن زرد و روشن است . ریشه در سال اول ، رشد و نمو بسیار کندی دارد و ضخامت آن حداکثر سه سانتی متر می رسد و انشعابهای آن نیز بسیار کم است. رشد ریشه در سال دوم سریعتر شده و از انشعابهای فراوانی نیز برخوردار می شود. طول ریشه متفاوت و بین 25 ت 40 سانتی متر است . ریشه این گیاه دارای انشعابهای عمودی به ضخامت بند انگشت (5/0 تا 5/1 سانتی متر) است. در سال دوم رویش ریزوم ضخیم می شود. به طوری که ضخامت آن به 5 تا 8 سانتی متر و طول آن به 10 تا 12 سانتی متر می رسد.

در سال اول رویش برگهای طوقه ای تشکیل می شود و در سال دوم گیاه به ساقه می رود. ارتفاع سنبل ختایی در سال دوم به 200 سانتی متر می رسد. ساقع استوانه ای شکل و تو خالی است. سطح ساقه صاف ، کم و بیش ضخیم و منشعب است. تحتانی ترین قسمت ساقه (نزدیک به سطح زمین) قطورتر است و ضخامت آن به پنج سانتی متر می رسد.

برگها نسبتا درشت و دارای بریدگی – هر برگ دارای دو بریدگی می باشد – است. ناحیه فوقانی پهنک سبز تیره است در حالی که قسمت تحتانی آن روشنتر به نظر می رسد. ناحیه اتصال دمبرگ به ساقه نیز برجسته است.

چترها کروی شکل هستند و قطر آنها به 20 سانتی متر می رسد. گلها دارای گلبرگهای سبز روشن مایل به زردند . اولین گلها اواخر خرداد و اوایل تیر ظاهر می شوند.

میوه فندقه دو قسمتی ، به طول شش تا هفت میلی متر و به عرض چهار تا پنج میلی متر و رنگ آن قهوه ای روشن است. وزن هزار دانه آن 5/2 تا 5/3 گرم است.

ریشه ، میوه ، بذرها ، برگها و پیکر رویشی سنبل ختایی محتوی اسانس است. مقدار و کیفیت اسانس در این اندامها متفاوت است. مقدار اسانس در ریشه ها و ریزوم 5/0 تا 1 درصد ، در میوه های کاملا رسیده 6/0 تا 5/1 درصد و در برگها 2/0 تا 4/0 درصد می باشد.

مهمترین ترکیبات اسانس عبارتند از “آلفا و بتا فلاندرون” ، “آللفا و بتا پینن” ، “آلفا – پ – سیمول” ، “میرسن” و “لیمونن”.

از مواد دیگر موجود در ریشه می توان از “اسید آنجلیک” ،” کومارین ها، فوروکومارین ها ، (مانند استول ، استونول و آنجلیسین ) مواد تلخ ، ترکیبات موسیلاژی و ترکیبات قندی نام دارد.

در سال اول رویش دوره رویشی گیاه اواخر پاییز پایان می یابد. در سال دوم ، رویش گیاه بسیار زود و از اواخر اسفند ماه آغاز می شود و گلها اواسط خرداد تشکیل می شوند و گیاه مدت زیادی را در مرحله گلدهی باقی می ماند.

میوه ها از اواسط تیر به تدریج می رسند و پس از رسیدن ریزش می کنند.

بذرهای کاملا رسیده از قوه رویشی مناسبی برخوردارند و پس از گذراندن یک دوره سرما قادر به رویش می باشند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

همه چیز درباره گیاه انیسون (بادیان رومی)

نام علمی:

. Piminella anisum L

تیره:

Apiaceae

گیاهشناسی

انیسون گیاهی علفی و یک ساله است. منشإ آن سواحل غربی دریای مدیترانه ، مصر و آسیای صغیر گزارش شده است. جنس پیمپینلا دارای گونه های متعددی است. که تا کنون 150 گونه در اروپا ، آسیا و افریقا متعلق به این جنس شناخته شده اند. گونه هایی از این جنس در بعضی جزایر دریای اژه به طور خودرو می رویند.

ساقه انیسون مستقیم ، استوانه ای شکل و کم و بیش پوشیده از کرکهای ظریف است . در طول ساقه شیارهای متعددی وجود دارد. ساقه ضعیف و اغلب به صورت خوابیده روی زمین قرار می گیر د . ارتفاع گیاه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد و بین 30 تا 70 سانتی متر می باشد.این گیاه دارای ریشه ای مخروطی  و ظریف به طول 20 تا30 سانتی متر است و انشعابهای کمی دارد. برگها به طور متناوب در طول ساقه پراکنده اند. این گیاه سه نوع برگ دارد. برگهایی که در قسمت تحتانی ساقه قرار گرفته و دمبرگ و دمبرگ تقریبا بلندی دارند. این برگها کم و بیش تخم مرغی شکل یا به شکل قلب می باشند. برگهای قسمت میانی ساقه دمبرگ کوچکتری دارند در حالی که برگهای ناحیه فوقانی ساقه باریکترند و انشعابهای بیشتری داشته و معمولا سه شاخه اند. این برگها فاقد دمبرگ می باشند.

گلها کوچک ، سفید رنگ و در چترهای مرکب به تعداد 10 تا 15 عدد مجتمع می باشند.گلها در انتهای ساقه های اصلی و فرعی پدیدار می شوند. اولین گلها در اواخر بهار اوایل تابستان (خرداد- تیر) ظاهر می شوند. میوه فندقه دو قسمتی ، تخم مرغی شکل و یا به شکل گلابی وارونه است . در نوک میوه دو برآمدگی که بقایای اندام ماده گیاه هستند مشاهده می شود. رنگ میوه سبز تیره یا قهوه ای روشن است. طول آن سه تا شش میلی متر و ضخامت آن 5/1 تا 5/2 میلی متر است. وزن هزار دانه 5/1 تا 4 گرم است.

میوه انیسون بوی مطبوعی دارد که ناشی از وجود اسانس است. اسانس در حفره های مخصوص اسانس ساخته و ذخیره می شود. تعداد این حفره ها 32 تا 34 عدد است که از این تعداد 30 حفره کوچک و دو تا چهار حفره بزرگترند. مقدار اسانس متفاوت و بین 5/1 تا 3 درصد است.در بعضی ارقام مقدار آن به شش درصد نیز می رسد.

مهمترین عناصر تشکیل دهنده اسانس را “آنتول” (به مقدار 80 تا 90 درصد) تشکیل می دهد. “آنتول” شامل دو ایزومر سیس و ترانس است. از مواد دیگر تشکیل دهنده اسانس می توان از “متیل کاویکول” (به مقدار 5 تا 10 درصد) “انیس آلدئید” “انیس ستون” و اسیدانیسیک” نام دارد.

پس از استخراج اسانس ، کنجاله حاوی 18 تا 23 درصد روغن ، 16 تا 20 درصد پروتئین و 5/3 تا 5/5 درصد ترکیبات قندی است که مواد غذایی مناسبی برای استفاده دام و طیور می باشد.

انیسون از دوره رویشی متوسطی برخوردار است. به طوری که از بدو رویش بذر تا تولید میوه 120 تا 150 روز به طول می انجامد. بذرها پس از 17 تا 25 روز سبز می شوند.

رویش اولیه گیاهان بسیار کند و بطئی است به طوری که از بدو رویش بذر تا ساقه دهی 35 ت 40 روز، از رویش بذر تا گلدهی 65 تا 75 روز و از گلدهی تا رسیدن میوه 20 تا 25 روز به طول می انجامد. انیسون گیاهی یک پایه است و حشرات نقش عمده ای در گرده افشانی این گیاه دارند. گلهای کوچک این گیاه مقدار زیادی نکتار تولید می کنند که سبب جلب حشرات می شوند. میوه های انیسون همزمان نمی رسند و اگر برداشت میوه های رسیده با تاخیر انجام گیرد به اطراف پراکنده می شوند. قوه رویشی بذر رسیده با گذشت زمان به سرعت کاهش می یابد. به طوری که بذرها پس از پنج سال فاقد قوه رویشی می شوند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

همه چیز درباره انجدان رومی

نام علمی:

Levisticum officinale KOCH

تیره:

Apiaceae

انتشار جغرافیایی این گیاه در مناطقی مانند مازندران، گیلان، آذربایجان، تهران و خراسان، کهگیلویه وبویراحمد ذکر شده‌است. مرکز پیدایش این گیاه انجدان اراک بوده وروستایی به همین نام در استان مرکزی وجود دارد.

گیاهشناسی

انجدان رومی بوته ای استوار، سریه الرشد و چندساله است. منشا این گیاه جنوب غربی آسیا گزارش شده است.

انجدان رومی در برخی کشورهای اروپایی در سطوح وسیعی به صورت خودرو می روید. یکی از محققان در سال 1973 رویش این گیاه را در ارتفاعات آلپ گزارش کرد.

ریشه مخروطی شکل این گیاه و طول آن با توجه به شرایط اقلیمی محل رویش، متفاوت و بین 40 تا 50 سانتی متر است. در سطح ریشه دایره های حلقه مانندی وجود دارد. در سال اول رویش، برگهای طوقه ای تشکیل می شود. این برگها در زمستان همان سال بر اثر سرما خشک می شوند.

گیاهان از سال دوم به ساقه می روند. ساقه استوانه ای شکل و کمابیش منشعب است که از ناحیه فوقانی ریشه منشعب می گردد. ارتفاع این گیاه به بیش از 200 سانتی متر می رسد. برگها متناوب و طول آنها 50 تا 60 سانتی متر است و دارای غلافی بلند و سطحی صاف (فاقد کرک) و براق هستند. هر برگ معمولاً دارای بریدگی است.

گلها به رنگ زرد، دو جنسی و به طور متراکم روی چترهای مسطح در انتهای ساقه های اصلی و فرعی پدیدار می شوند. هر چتر دارای 5 تا 15 انشعاب کوتاه است.

میوه فندقه دو قسمتی (شیزوکارپ) و رنگ آن زرد تیره یا قهوه ای روشن است. وزن هزار دانه آن سه تا چهار گرم است.

ریشه و اندام هوایی این گیاه دارای اسانس می باشند. مقدار اسانس در اندام های مختلف متفاوت است. مقدار آن در ریشه 5/0 تا 1 درصد است. در حالی که در میوه های سبز و ساقه های جوان 15/0 تا 45/0 درصد، در برگها 8/0 تا 24/0درصد و در میوه های کاملا رسیده مقدار آن بین 8/0 تا 5/1 درصد است.

اسانس ریشه از کیفیت بهتری برخوردار است. 70 درصد مواد تشکیل دهنده اسانس را فتالیدها و ترپنوئیدها مانند ان بوتیایدن فتالید، ان بوتیل فتالید، گزانتوتوکسین و پزورالن، اوگنیول و کارواکرول تشکیل می دهند.

همچنین ریشه دارای ترکیبات کومارینی (امبلیفرون، برگاپتن، گزانتوکسین و پزورالن) کربوهیدراتها، اسید آنجیلیک و اسید سیتریک می باشد.

این گیاه شش تا هفت سال عمر می کند و فقط سه تا چهار سال بازدهی اقتصادی دارد. زیرا، با گذشت عمر این گیاه از تعداد برگها و ساقه های جوان کاسته می شود، ریشه ها به تدریج تو خالی و پوک گشته و کیفت دارویی آن به شدت کاهش می یابد. بذرهای آن تا دو سال از قوه رویشی مناسبی برخوردارند. در سال اول رویش فقط برگهای طوقه ای تشکیل می شود. گیاهان از سال دوم، اواخر اردیبهشت به ساقه می روند. اولین گلها اوایل خرداد تشکیل می شوند و گلدهی تا اواخر تیرماه ادامه می یابد.

میوه ها به طور غیر یکنواخت و از اواخر مرداد می رسند و پس رسیدن به اطراف پرانده می شوند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید

همه چیز درباره ذرت

نام علمی:

zea mays

تیره:

poaceae

مقدمه

ذرت به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین فرآورده‌های زراعی، جایگاه و نقش استراتژیک و مهمی در کشاورزی کشور دارد. پتانسیل عملکرد بیولوژیک و همچنین عملکرد دانه ذرت بسیار بیشتر از گندم و برنج است و به خاطر این استعداد بالای ذرت در تولید، آن را پادشاه غلات نامیده‌اند. موارد مصرف ذرت شامل مصرف غذای انسان، علوفه برای دام، صنایع تخمیر و تهیه فرآورده‌های صنعتی مثل اتانول می‌شود. ازآنجاکه تولید ذرت هم به‌عنوان غذای اصلی کشورهای فقیر و هم برای تولید پروتئین حیوانی در کشورهای ثروتمند ضروری است به نظر می‌رسد که روز به روز بر اهمیت آن افزوده شود. در بخش اول این مقاله قصد داریم تا علاوه بر معرفی ذرت و انواع آن، شرایط مورد نیاز کشت ذرت و روش‌های کاشت را برای شما به تفصیل شرح دهیم.

تاریخچه کاشت ذرت در ایران

زراعت این گیاه در گذشته در ایران چندان متداول نبوده، اما در سال‌های اخیر به خاطر توجه زیادی که به دام‌پروری و پرورش طیور صورت گرفته و استقبال زیاد دامداران و پرورش‌دهندگان طیور و از طرف دیگر نیاز فراوانی که کارخانه‌های صنعتی و حتی داروسازی به فرآورده‌های این گیاه دارند، سطح کشت آن افزایش چشم‌گیری داشته است.

تولید ذرت در ایران و جهان

مهم‌ترین کشورهای تولیدکننده ذرت در جهان: آمریکای شمالی، چین و آمریکای لاتین هستند به‌طوری‌که آمریکای شمالی به‌تنهایی نزدیک به نیمی از تولید جهانی ذرت را به خود اختصاص داده است. بر اساس جدیدترین آمارهای مرکز آمار ایران در سال ۹۷ میزان تولید ذرت خوشه‌ای و ذرت علوفه‌ای در کل کشور ( در سطح ۱۵۲۸۷۳ هکتار) معادل ۶۰۸۹۹۲۷ تن بوده است، همچنین از سطح ۱۰۳۶۲۷ هکتار زمینی که به تولید ذرت دانه‌ای اختصاص یافته است، ۶۹۳۵۱۰ تن ذرت دانه‌ای برداشت شده است.

گیاهشناسی

ذرت گیاهی است تک‌ لپه و یکساله از خانواده گرامینه (پوآسه) و از جنس Zea است و انواع ذرت شامل موارد زیر است:

• ذرت دندان‌اسبی (Zea mays indentata (Dent corn
• ذرت بلوری یا سخت (Zea mays indurate (Flint corn
• ذرت آردی یا نرم (Zea mays amylaceae (Flour corn
• ذرت آجیلی یا بوداده (Zea mays everata (Pop corn
• ذرت شیرین (Zea mays saccharata (Sweet corn
• ذرت غلاف دار (Zea mays tunicate (Pod corn
• ذرت مومی (Zea mays ceratina (Waxy corn

ذرت گیاهی یک‌ پایه (گل‌های نر و ماده جدا از هم ولی بر روی یک‌پایه قرار دارند) و دگرگشن است، رنگ و شکل و اندازه دانه ذرت در ارقام مختلف متفاوت است. ذرت دارای تنوع فنوتیپی بسیار زیادی است و از طول ۶۰ سانتیمتر و ۷ برگ تا ارقامی با ارتفاع ۷ متر و ۴۸ برگ گزارش شده است. گل‌های ماده ذرت از جوانه‌ای که در قاعده غلاف برگ وجود دارد تولید می‌شود. اندام نر ذرت که گل تاجی نامیده می‌شود، به‌صورت خوشه در انتهای بوته قرار می‌گیرد و گرده‌افشانی به‌وسیله باد تسهیل می‌گردد. در هر سنبلک گل تاجی دو گلچه نر وجود دارد. هر گل تاجی ممکن است بیش از ۲۵ میلیون دانه گرده تولید کند. محور سنبلچه‌ای ذرت بعد از تکامل تبدیل به مغز بلال (چوب محور بلال) شده که روی محور بلال سنبلچه‌های متعددی به‌ طور جفت قرار می‌گیرند که هرکدام دارای دو گل مؤنث می‌باشند.

دانه

دانه ذرت یک میوه گندمه (Caryopsis) و به عبارتی یک میوه تک‌دانه‌ای خشک و ناشکوفا است و پوسته آن فقط شامل پوسته میوه (پریکارپ) است. دانه‌های ذرت بر روی میوه به‌طور منظم، بر روی دوایر متحدالمرکز قرار می‌گیرند. بعضی از دانه‌های ذرت دارای آندوسپرم نشاسته‌ای هستند که نرمند، جنین حدود ۱۲ تا ۱۴ درصد وزن کل دانه را شامل شده و وزن هزاردانه آن به‌طور متوسط ۲۵۰ گرم است. عواملی چون عدم هم‌زمانی نمو گل‌ها، نمو غیرعادی کیسه جنینی قبل از ظهور کاکل و عدم نمو دانه پس از گرده‌افشانی و باروری می‌توانند باعث کاهش تعداد دانه شود.

کمبود آب در مرحله پر شدن دانه از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند سبب کاهش شدید عملکرد از طریق کاهش وزن دانه شود. تنش کمبود آب در دوره پر شدن دانه از طریق کاهش وزن دانه‌ها نیز عملکرد را کاهش می‌دهد.

ساختمان دانه شامل ۴ بخش اصلی است:

• پوسته میوه یا پریکارپ (Pericarp)
• لایه آلورن (Aleurone)
• آندوسپرم یا آردینه (Endosperm)
• جنین دانه (Embryo)

ریشه

سیستم ریشه‌ای ذرت شامل سه نوع است:

• ریشه‌های اولیه (Seminal roots)
• ریشه‌های ثانویه یا دائمی (Corenal roots)
• ریشه‌های هوایی، طوقی یا استحکامی (Brece roots)

ذرت تعداد ۳ تا ۵ عدد ریشه اولیه دارد که برخلاف بعضی از غلات که پس از تکامل ریشه‌های ثانویه از بین می‌روند، در ذرت این ریشه‌ها از بین نرفته و باقی می‌مانند. همچنین ذرت دارای حدود ۱۵ تا ۲۰ عدد ریشه ثانویه است که بدون توجه به عمق کاشت بذر در عمق ۳ تا ۵ سانتی‌متری خاک به وجود می‌آیند. نوع دیگر ریشه که در ذرت تولید می‌شود ریشه‌های نابجا هستند که از اطراف گره‌های پایینی(گره‌های دوم و سوم بالای سطح خاک) ایجاد و گیاه را در برابر باد و ورس مقاوم می‌سازند.

ریشه‌های ذرت به‌سرعت رشد کرده و ممکن است بعضی از ریشه‌ها تا عمق ۲ متری یا بیشتر نفوذ کنند ولی به‌طور معمول قسمت اعظم ریشه‌های ذرت در عمق ۷۰ تا ۷۵ سانتی‌متری خاک قرار دارند. در شرایط مساعد رشد، گسترش جانبی ریشه‌ها تا شعاع ۱۰۰ سانتی‌متر می‌رسد.

ساقه

ساقه ذرت حدود ۳ سانتی‌متر ضخامت داشته و بین ۸ تا ۱۲ میان گره دارد که میان گره‌های قسمت پایین ساقه کوتاه و ضخیم‌ترند. ذرت خاصیت پنجه‌زنی ندارد ولی در بعضی شرایط و تحت تأثیر عوامل محیطی تولید پنجه و یا ساقه کناری امکان‌پذیر است. طول ساقه بین ۶۰ سانتیمتر تا ۶ متر تغییر نموده و ممکن است تا ۸ متر نیز برسد. میان گره‌های پایینی معمولاً شیاردارند، ولی میان گره‌های بالایی تقریباً استوانه‌ای هستند و هر گره معمولاً شامل یک جوانه است که بلال‌ها از رشد این جوانه‌ها به وجود می‌آیند.

برگ

بر روی هر ساقه ذرت بین ۸ تا ۴۸ و به‌طور متوسط ۱۲ تا ۱۸ برگ وجود دارد تعداد برگ‌های ذرت یک صفت وابسته به واریته بوده و در ارقامی که دیررس‌اند نسبت به ارقام زودرس تعداد بیشتری برگ تولید می‌شود. قرار گرفتن برگ‌ها بر روی ساقه به‌صورت متناوب است به‌طوری‌که در هر گره ساقه یک برگ وجود دارد. هر برگ شامل یک غلاف دربرگیرنده ساقه و یک پهنک بزرگ و پهن است. برگ‌های پایینی نسبت به برگ‌های بالایی زاویه بیشتری دارند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.