کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزی

 ​

کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزیاولویت‌های بکارگیری روش‌های مکانیزه در تولید محصول با توجه به شرایط فنی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه مشخص می‌شود. عموما در کشورهای توسعه یافته کاربرد مکانیزاسیون برای کاهش هزینه‌هاست ولی در کشورهای در حال توسعه کاربرد آن برای افزایش تولید است.

به طور کلی اهداف و نمودهای کاربری مکانیزاسیون را می‌توان به شرح زیر بیان کرد. 

الف- افزایش تولید و بهره‌وری یکی از اهداف مکانیزاسیون، افزایش تولید و کسب سود بیشتر است. افزایش تولید با افزایش سطح زیر کشت و افزایش مقدار تولید در واحد سطح میسر می‌شود و مکانیزاسیون در پی اجرای هر دو روش است. یعنی از یک طرف با افزایش تعداد و ظرفیت ماشین‌ها و نیز احیای زمین‌های بایر، سنگلاخی و فقیر و حتی اعمال فناوری‌هایی همچون آبکشت باعث افزایش سطح زیر کشت می‌شود و همچنین با بهبود کیفیت کار ماشین‌ها و افزایش دقت آنها بر اساس نیاز گیاه و نیز بهبود سایر عوامل غیرماشینی مثل مسائل خاکشناسی، بهبود کیفیت آبیاری، اصلاح بذر و بهینه‌سازی عملیات، افزایش تولید در واحد سطح را باعث می‌شود. مثال‌های دیگر در این زمینه؛ تنظیم دقیق و اصولی فاصله بین بوته‌ها، سله‌شکنی مناسب و به موقع، تامین دقیق و به موقع مواد غذایی گیاه، پیشگیری و مبارزه اصولی و به موقع با آفات و امراض می‌باشد.البته مکانیزاسیون هم به معنای عام و هم به معنای خاص نقش موثری در سایر زمینه‌ها مانند تولید و تکثیر آبزیان، توسعه و بهبود عملکرد در تولید دام و طیور، صنایع تبدیلی و فناوری‌های نو در نگهداری و بالا رفتن ماندگاری مواد ایفا می‌کند.

ب- کاهش هزینه‌هامکانیزاسیون توانسته است که با کاهش نیروی کارگری و انجام به موقع عملیات، کاهش چشمگیری در هزینه‌ها و افزایش درآمد داشته باشد که بهره‌وری و ظرفیت بالای ماشین در رسیدن به این هدف نقش عمده‌ای داشته است. اگر چه امروزه بخش عمده هزینه‌ها، هزینه تامین ماشین‌ها است؛ ولی اگر همین  کار به صورت دستی و با نیروی انسانی صورت می‌گرفت، هزینه‌ها چندین برابر می‌شد. اصولا مکانیزاسیون دنبال آن است که مقداری افزایش در هزینه‌ها باعث افزایش مقدار بیشتری در درآمد شود و باید به خاطر داشت که بزرگترین عامل پذیرش اجتماعی یک ایده‌ی جدید و یا ماشین جدید مقدار هزینه آن و اثر آن بر درآمد است. این نکته را هم باید متذکر شد که اگر فرهنگ صحیح استفاده از ماشین اعمال نشود، این مهم (کاهش هزینه) دست نیافتنی است. تجربیات و تحقیقات در مناطق مختلف موید این واقعیت است. 

ج- انجام به موقع عملیات کشاورزیانجام به موقع عملیات کشاورزی با توجه به شرایط جوی بویژه در کاشت و نیز در برداشت محصول از ضررهای عمده‌ای جلوگیری می‌کند و این کار با استفاده از فناوری جدید مثلا افزایش ظرفیت ماشین‌ها و یا مرکب کردن آنها امکان‌پذیر است و مکانیزاسیون در تکاپوی انجام آن بوده است. امروزه این مساله در کشورهای پیشرفته به صورت جدی دنبال می‌شود و تحقیقات زیادی برای تعیین بهترین زمان انجام عملیات مختلف صورت می‌گیرد که بعد از تعیین این مرد، با بکارگیری فناوری‌های مختلف ماشینی درصدد انجام به موقع عملیات برای کسب بهترین عملکرد هستند. 

برای خواندن ادامه مطلب کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزی کلیک کنید.

اهمیت کاشت و تولید گیاهان دارویی

 ​

برای نشان دادن اهمیت کشت و تولید گیاهان دارویی، کافی است درباره چند جنبه مهم کشت و تولید این گیاهان از قبیل: نوع گیاهی که کشت می گردد، میزان تولید محصول زیرکشت و اهمیت اقتصادی آن (اهمیت صادراتی و نیازهای صنایع دارویی به آن)، اثر عوامل زیست محیطی (و به طور کلی مکان مناسب کشت) بر کیفیت و کمیت مواد موثره هر گونه گیاه و …، توضیحات و مثالهایی ارائه شود.

نظر به اینکه با پیشرفتهای جدید علوم شیمی و داروسازی، مواد موثره لازم در معالجات پزشکی به صورت مصنوعات کارخانه ای عرضه می شوند، برخی فکر می کنند با عرضه مواد مصنوع مذکور، از اهمیت گیاهان دارویی کاسته شده و دیگر به کشت و تولید آنها نیازی نیست.

ولی، آمار سالهای اخیر نشان می دهد که این تصور چندان صحیح نبوده و با وجود عرضه مصنوعی مشابه مواد موثره گیاهان دارویی به مردم، نه تنها از میزان کشت و تولید این گیاهان (لااقل در سطح کشوره ای اروپا) کاسته نشده، بلکه تولید و مصرف آنها افزایش نیز یافته است.در حال حاضر، یک سوم داروهای مورد استفاده بشر را داروهای با منشا گیاهی تشکیل می دهند و این میزان مسلما رو به افزایش است.

نگاهی گذرا به آمار ثبت شده، این موضوع را بیشتر روشن می کند:بر اساس آمار سال 1994، فروش جهانی داروهای گیاهی بالغ بر 4/12 میلیارد دلار بوده است و در رابطه، اروپا با حجم فروش 5/6 میلیارد دلار مقام اول را دارا بوده و آسیای شرقی با 3/2 میلیارد دلار، ژاپن با 1/2 میلیارد دلار و آمریکای شمالی با 5/1 میلیارد دلار بیشترین سهم را داشته و پس از آلمان، فرانسه با حجم 6/1 میلیارد دلار و ایتالیا با حجم 600 میلیون دلار در رده های بعدی قرار دارند.

برای خواندن ادامه مطلب اهمیت کاشت و تولید گیاهان دارویی کلیک کنید.

راهنمای خرید ماشین آلات کشاورزی

 ​

انتخاب ماشین به مفهوم گزینش بر اساس عملکرد احتمالی ، برای مصرف کننده بالقوه آن می باشد . این عملکرد از مقایسه ماشین ها در مزرعه تعیین می گردد . عملکرد فنی ماشین ها ، تنها یکی از مواردی است که مورد ارزیابی واقع می شود و ممکن است مهمترین آن ها نیز نباشد . همچنین سوددهی ، سازگار بودن و استفاده پایدار از ماشین ، در عملکرد کلی آن نقش دارند.
انتخاب ماشین ، فعالیتی است که از طرف مصرف کننده انجام میشود . گزینش می بایست مطابق با شرایط ویژه کشاورزان و تحت کنترل و رضایت آنها انجام شود . انتخاب دستوری ماشین های کشاورزی که از بالا به پایین صادر شده است ، باید با امکان دست یابی تعاملی همه مصرف کنندگان ، جایگزین شود . انتخاب موفقیت آمیز ماشین ها ، به امکان دستیابی به اطلاعات معتبر و مرتبط با تمام ماشین های موجود ، بستگی دارد . در گذشته ، کشاورزان به ندرت به اطلاعات قابل استفاده مثل گزارش های آزمون ماشین ها ، دسترسی داشتند و محتوا و شکل اطلاعات ، برای جبران نیازهای آنها ناقص بود . روند انتقال اطلاعات به مصرف کنندگان ماشین ها می بایست اصلاح شود.
 
معمولا آزمودن ماشین ها دارای دو هدف اصلی : اول کمک به توسعه بخش صنعت ، با تولید ماشین ها و دوم کمک به بخش کشاورزی ، با توسعه مکانیزاسیون است . در عمل ، آزمون ها روی عدف اول یعنی عرضه کننده مداری بیشتر از مصرف کننده مداری متمرکز شده اند از این رو آن ها را فناوری مدار می نامند.
 
دستور العمل های نوین آزمون باید مورد تجدید نظر قرار گیرند . کشاورزان به گزارش اطلاعات مقایسه ای عملکرد سری کامل ماشین های موجود ، که در شرایط یکسان و مشابه آزمایش شده همراه با اصطلاحات گویا و جذاب ، نیاز دارند.
 
بسیاری از واحدهای آزمون ماشین ها ، تمایل به فعالیت بخش قابل توجهی از کارکنان و منابع مالی خود برای طراحی ، تحقیقات و ساخت ماشین ها دارند . این گونه فعالیت ها ، صرفه اقتصادی نداشته و می بایست به بخش خصوصی واگذار شوند . هدایت اعتبارات به سمت بهبود و اجرای آزمون های مصرف کننده مدار ، بهتر به نظر می رسد.

ارزیابی ماشین ها

 در ارزیابی ماشین های کشاورزی ، اطلاعات ، به عنوان مواد خام هستند . مصرف کنندگان به اطلاعات معتبر و مقایسه ای در مورد کیفیت ، عملکرد فنی ، هزینه ها ، سود کاربرپسندی ماشین و مقررات فنی و مالی در جهت کمک به استفاده پایدار از آنها ، نیاز دارند . دستور العمل ها برای گردآوری ، پردازش و تحویل اطلاعات مورد نیاز مصرف کننده به شکل قابل استفاده ، باید به طور استاندارد اصلاح شوند.
 

برنامه های جایگزین و تکمیلی

 قابلیت توسعه مکانیزاسیون کشاورزی ، تنها به انتخاب ماشین بستگی ندارد . هزینه های مکانیزاسیون می بایست از سودهای حاصله در سیستم کشاورزی پرداخت شوند . همیشه نمی توان اطمینان داشت که مکانیزاسیون سود بیشتر را تضمین کند ، ممکن است نیاز به برنامه های جایگزین یا تکمیلی برای ایجاد شرایط تولید مکانیزه پایدار ، باشد .

برای خواندن ادامه مطلب راهنمای خرید ماشین آلات کشاورزی کلیک کنید.

انواع ماشین های برداشت

 ​

برداشت: در آوردن محصول از زمین و یا درو کردن محصول را گویند، که نسبت به هر محصول روش برداشت متفاوت است، مثلاً برای یونجه، برداشت بصورت خرد کردن گیاه و یا گوجه فرنگی، دانه ، دانه جیدن و یا برای ذرت دانه ای ، فقط خوشه ها برداشت می گردد.

ماشینهای محصولات استراتژیک مانند علوفه ای ( یونجه یا شبدر) ذرت ، غلات ( جو ، گندم ، ذرت شیرین ، چاودار ، جودوسر…) سیب زمینی، چغندرقند ، پنبه و نیشکر را بطور اجمال مورد بررسی قرار می دهیم.

برداشت علوفه

کلمه علوفه بمعنی اعم، محصولاتی چون سورگم ،ارزن، تیموتی، جودوسر، علف مراتع و حتی گندم و جو را شامل می شود اما منظور از کاربرد ، علوفه در این مقاله گیاهان خانواده بقولات ( لگومینوز) یعنی یونجه و شبدر ، اسپرس و بالاخص یونجه می باشد.

یونجه در ایران از شمال تا جنوب کشت می شود ، در منطقه ساوجبلاغ معمولاً 5 چین درسال و گاهی تا 9 چین می رسد و در ایر ان بیشتر بصورت بسته های مکعبی یاآزاد ببازار می آید ولی در سایر ممالک به شکل بسته های سیلوئی تر، سیلوئی خشک و کسانتره نیز در می آیند. 

روشهای برداشت یونجه : 

یونجه تازه درو شده دارای رطوبت 70 تا 85 درصد بوده که برای انبار کردن می بایست به رطوبت 20 تا 25 درصد رساند که برای تقلیل رطوبت ممکن است علوفه را در مزرعه بطور طبیعی برای مدت چند ساعت تا چند روز، بسته به گرمی هوا و شرایط جوی و یا از گرمکن ها و خشک کردن مصنوعی استفاده کرد.

هریک از روشهای برداشت یونجة، با اتلاف کمی و کیفی همراه است، 5 تا 15 درصد ماده خشک در زیر خشک کردن طبیعی در مزرعه در اثر فعالیت آنزیمها از بین می رود، خرد شدن و ریختن برگها موجب کاهش کیفیت محصول شده ( چون درصد پروتئین برگ ها بیش از ساقه است)،70 درصد از پروتئین گیاه و 90 درصد کاروتن ( ویتامین) دربرگها جمع شده است لذا تابش طولانی آفتاب، شبنم و باران باعث اتلاف موادغذایی گیاه شده. 

در مناطق مرطوب و بارانی ، بهترین روش برداشت آن است که فاصله زمانی بین درو تا جمع آوری از مزرعه را کوتاه نمود، آزمایشات نشان داده که روش خشک کردن علوفه بصورت آزاد درمزرعه 32 درصد افت و خشک کردن در انبار 26 درصد و با روش سیلو کردن 14 درصد افت پروتئین به کل پروتئین محصول را بهمره داشته است. 

اولین وسیله برداشت علوفه همان داس بوده است که در برداشت غلات از حدود 5000 سال پیش استفاده می شده و هنوز در خیلی از نقاط ایران و جهان سوم استفاده می شود قداره یا شامیله تکمیل شده داس است که عملکردی بیشتر و خستگی جسمی کمتر بهمراه دارد یک کارگر با یک داس معمولی حدود 250 مترمربع که عبارتی برای یک هکتار 40 نفر با شامیله 1000 مترمربع در روز برداشت می نماید (برای 1 هکتار 100 نفر نیاز است).

ماشینهای دروگری که با نیروی دام کار می کردند در سال 1800 میلادی اختراع شد که اولین نمونه آن صفحه مدوری بود که داس روی آن نصب می گردید و سپس دروگرهائی بااصول قیچی با حرکت رفت و برگشتی تیغه ها ساخته و تکمیل گردید.

برای خواندن ادامه مطلب انواع ماشین های برداشت کلیک کنید.

معایب کشت بدون خاکورزی

 ​

* یک روش کشت دقیق‌تر است و نیاز به یادگیری و انجام مهارت‌های جدید دارد که قابل مقایسه با مهارت‌های کشت سنتی نیست.

* کشت با No-tillage یک متدولوژی بسیار مهم در کشاورزی در طول یک قرن گذشته است، خرد شدن بقایای گیاهی براساس شیب زمین، تأثیر منفی رطوبت به هنگام استفاده از   No-tillage ودر این مقاله به ضررهای No-tillage می‌پردازیم:

 1-خطرپذیری و شکست در برداشت محصول:

زمانی که یک No-tillage نامناسب به کار گرفته شود و یا کنترل علف‌های هرز و آفات به خوبی انجام نگردد، احتمال کاهش محصول نسبت به خاک‌ورزی سنتی وجود دادرد. اما هنگامی که ابزار مناسب و کنترل علف‌های هرز و آفات به خوبی انجام گیرد چنین ریسکی برطرف می‌شود.

2-نیاز به تراکتورهای قوی‌تر:

اگر چه به طور کلی مصرف انرژی در حد قابل توجهی کاهش می‌یابد، اما به دلیل اینکه تمامی عملیات در یک نوبت انجام می‌گیرد به تراکتورهای بزرگ‌تری نیاز است.

3- نیاز به ماشین‌های جدید:

با توجه به اینکه No-tillage یک فناوری نسبتاً جدید است، لذا با ادوات جدیدی خریداری و یا به اجاره گرفته شوند.

4- معضل آفات و بیماری‌های جدید:

رخ ندادن دگرگونی فیزیکی شدید و حفظ بقایای گیاهی موجب بروز برخی آفات و بیماری‌ها می‌شود و باعث تغییر رفتار سایر آفات می‌گردد، اما به نوبه خود، در رفتار شکارچیان آن آفات نیز تغییر رفتار بوجود می‌آید. در حال حاضر هیچ‌گونه مشکلی از این نوع گزارش نشده است.

برای خواندن ادامه مطلب معایب کشت بدون خاکورزی کلیک کنید.